مدیر مجموعه رویدادهای نمایشیِ 《کارگان شمبه》در گفتوگو با سینماآفیس؛
هنرمندان جوان و کار اولی و تاکید بر تولید آثار خلاقانه مهمترین هدف ماست
(سینماآفیس) – در دهههای اخیر به ویژه با گسترش روز افزون هنر تئاتر در کشورهای مختلف و نیز طرح نظریههای جدید نمایشی مبنی بر ظرفیتهای بالای این هنر در مسیر ارتقای کیفیت زندگی بشر، وجوه تازهای از این هنر بازشناسی و ارائه شده است. یکی از این وجوه که از سوی بخش وسیعی از نهادهای آموزشی و تربیتی و نیز محافل علمی و دانشگاهی مورد توجه قرار گرفته، تئاتر تعلیمی-تربیتی یا پداگوژیک نام دارد.
هنر نمایش به صورت عام و تئاتر به صورت خاص از دیرباز با دو کارکرد متفاوت به جامعهی بشری معرفی شده است:
کارکرد فرهنگی-روشنفکری، که بیشتر بر جنبههای ارائهی اثر هنری مستقل به مخاطبان تاکید دارد و کاربرد تعلیمی-تربیتی که متضمن پرورش روح، آموزش و ارتقای کیفی زندگی انسان است.
کاربردی که تئاتر را نه فقط هنری برای سرگرم کردن مخاطبان و اقناع ذوق هنری آنان، بلکه فرآیندی پیچیده و موثر بر سیر تحولات فکری بشر میداند.
ایدهپرداز، موسس و مدیر مجموعه رویدادهای نمایشیِ 《کارگان شمبه》معتقد است: “باید برای اوقات فراغت نوجوانان و جوانان در فصل تابستان برنامهریزی متناسب با فرهنگ ایرانی-اسلامی، داشته باشیم. آموزش و پرورش تا حدی تاثیرگذار است اما قشر فرهیخته جامعه و هنرمندان که وظیفه تولید اندیشه در کشور را دارند، لازم است؛ همراه و همیار نظام تعلیم و تربیت کشور باشند. ایمنسازی نسل جوان کشور از سندروم تلخ “التقاط فرهنگی” را هدف بنیادین و چشمانداز دوردست این کارگاهِ تولیدِ تئاتر عنوان کرد.”
عاطفه چطرروز با استفاده از تئاتر در راستای مقاصد تعلیمی و تربیتی به بررسی ویژگیهای تئاتر تعلیمی تربیتی (پداگوژیک) و تفاوتهای آن با تئاترهایی که صرفاً اهداف دیگری از جمله فرهنگی روشنفکری را دنبال میکنند، پرداخته است.
این فعال هنری در رویداد نمایشی 《کارگان شمبه》که امروز نخستین سری اجراهای صحنهای خود را تجربه میکند، سعی دارد تا اکوسیستمی کامل در بخش خصوصی در راستای کشف، هدایت و پرورش استعدادهای هنری کشور آنهم منطبق با همه ساحتهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش کشور ارائه دهد.
مدیر رویداد نمایشی کارگان شمبه در گفتوگو با سینماآفیس اظهار داشت: “مدتها پیش و در پی آرزوها و آمالهای به سرانجام نرسیدهی خویش و البته تجربهای که طی سالههای گذشته در پردیس تئاتر شهرزاد کسب کرده بودم، هموار در پی فرصت و جایگاهی میگشتم تا استعدادها و هنرمندان خلاق و صاحب ایدهای که سرمایه آفرینش اثر خود را ندارند، یافته و در فضایی بدون دغدغه و متناسب با ایده هنرمند، فرآیند تولید اثر آنها را فراهم آورم. “
وی در ادامه افزود: “خب شرایط اقتصادی کنونی جامعه متاسفانه به گونهای رقم خورد که هر چه زمان سپری میشد، از این مهم دورتر میشدم. اما سرانجام تصمیم گرفتم با اعتباراتی که طی سالیان گذشته بین متخصصین حوزههای مختلف کسب کردهام و البته لطف و راهنماییهای دلسوزانه و پدرانه شخص مدیریت پردیس تئاتر شهرزاد “قاسم جعفری” تابستان ۱۴۰۱ رپرتواری برگزار کنم.”
چطرروز اضافه کرد: “پس این مهم اجرایی شد و در نخستین گام رویدادی را با عنوان، 《هزار و یک شب》برگزار کردیم. این رویداد بدین گونه بود که تعدادی گروه نمایشی، هر شب یک روایتی روی صحنه برده و نتیجتاً، از چند برگزیده این رویداد تقدیر به عمل میآمد. “
مدیر کارگان شمبه با بیان اینکه نتایج رویداد هزارویک شب چندان رضایت بخش نبود، تاکید کرد: “با دوستان و اساتید بسیاری در این باب مشورت کردم و پس از مطالعه و تحقیق روی علم پداگوژیک، مدل مشخصی تعریف کردیم، سپس برای روز شنبهها که روز تعطیل تئاتر است، فراخوان دادیم و این بار دورهها را بشکل فصلی، به نمایش در آوردیم. هر دوره کارگاه یک فصل ۳ ماه بوده که در پایان این دوره به برگزیدهها یک لوح تقدیر و هدیه ناقابلی بشکل نقدی اعطاء شد. “
وی همچنین توضیح داد: “خب این ایده حمایتی هر روز داشت، پختهتر میشد. چطور که در دوره دوم در اساس ساختار رپرتوارها تغییر کرد. طی یک دوره اجرای ۳۰ شبِ، ۳۰ اجرای مختلف هر شب، به استثناء شنبهها به خوانش پرداخته و تیم اصلی کارگان شمبه تصمیم گرفت تا از نویسندگان و اساتید برجسته و صاحب نام و اعتبار به جهت ارزشیابی کیفی این ۳۰ اجراخوانی، استفاده کند. این دوره در اسفند ۱۴۰۱ روی صحنه رفت و از میان ۳۰ اجراخوانی ۳ اثر برگزیده معرفی شده و ۱ اثر هم به عنوان باکس رزرو برگزیده شد.”
عاطفه چتروز با تاکید بر انتخاب آثار ایرانی و مفاهیم اخلاقی و تربیتی عنوان داشت: “رتبه اول این دوره نمایش “نام مرا باد میبرد” به کارگردانی “سپیده شعبان”، رتبه دوم نمایش “دعوت” رتبه سوم نیز به “فیزیکدانها” تعلق گرفت. باکس رزرو این دوره نیز نمایش “هُوَی” اثر پیمان چراغی بود. متاسفانه به دلیل اینکه نمایشهای رتبه دوم و سوم گروههای شهرستانی بودند و شرایط اسکان در تهران را نداشتند، ناگزیر به اجرای عموم به عنوان تقدیر از این دوره رپرتوار به نمایشهای رتبه اول و سوم اختصاص یافت. “
وی ادامه داد: ” شکل کلی رویداد کارگان شمبه اینگونه است که از ۳۰ اجرای نمایشنامهخوانی ۳ گروه برترِ مستعد در قالب یک رپرتوار طی ۲۱ شب، یعنی هر گروه ۷ شب به روی صحنه بروند. سعی داریم تا طی این اجراها کارگردانان، سرمایهگذاران، حامییان مالی و هنرمندان زیادی به تماشای اجراها دعوت شده و از شاهد هنرنمایی این استعدادها باشند.”
هدف اصلی و کلی کارگان شمبه حمایت از گروههای کار اولی و مستعد است آنهم با تاکید بر تولید آثار خلاقانه با موضوعات و مفاهیم تربیتیست. به شخصه معتقدم برای مصون ماندن از تهاجم بیگانه و فرهنگ غیر ایرانی، همه اقشار جامعه با یک سیاست کلی و فرماندهی وزارت آموزش و پرورش باید بسیج شده تا جامعه را واکسیناسیون فرهنگی کرد. امیدوارم در آینده نه چندان دور کارگان شمبه به عنوان نخستین مرکز و کمپانی تولید تئاتر در بخش خصوصی فعالیت گسترده و سراسری داشته باشد.”